Odpowiadając na potrzebę rozwijania pewności siebie w kontaktach międzyludzkich wśród młodzieży, wspólnie z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Supraślu, zorganizowaliśmy specjalne zajęcia praktyczne obejmujące umiejętność samoobrony i asertywności.
W dniach 28 lutego do 11 marca 2022 roku w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych im. Artura Grottgera w Supraślu przeprowadzono zajęcia samoobrony, które były pierwszą częścią zadania: Wzmacnianie kompetencji społecznych oraz trening asertywnego odmawiania i obrony własnych granic psychologicznych i fizycznych. Realizacja zajęć praktycznych odbyła się na sali gimnastycznej szkoły w łącznej liczbie 18 godzin. Osobą prowadząca był Pan mgr Grzegorz Żendzian trener karate II klasy (IV DAN) i instruktor samoobrony.
Podczas zajęć realizowano zagadnienia zarówno teoretyczne jak i praktyczne z zakresu samoobrony.
1. Część teoretyczna obejmowała m.in.:
- definicja samoobrony i odróżnienie samoobrony od walki,
- wyjaśnienie zasad przebywania w miejscach, w których jest możliwość potencjalnego
ataku (nieoświetlone ulice, restauracje, puby, Plaża Miejska i inne),
- sposoby reagowania w sytuacji realnego zagrożenia (trzymanie właściwego dystansu
od napastnika - strefa buforowa, właściwe ułożenie rąk w takiej sytuacji),
- wykorzystanie w samoobronie różnych podręcznych przedmiotów (komórka, torba, parasol),
- czynniki uniemożliwiające skuteczną samoobronę (strach, niska samoocena, faktyczny brak
umiejętności i inne),
- aspekt obrony koniecznej w świetle prawa polskiego.
2. W części praktyczne ćwiczono:
- ciosy proste i podstawowe kopnięcia, jak również obronę przeciwko ww. technikom,
- uwalnianie się uchwytu za rękę,
- uwalnianie się z obchwytu tułowia z tyłu i z przodu, jak również z chwytu za głowę z boku,
- uwalnianie się z chwytu ręką za ubranie,
- podstawowa obrona przeciwko atakowi nożem w brzuch,
- zachowanie się w przypadku szantażu nożem w szyje,
- praktyczne wykorzystanie w samoobronie różnych przedmiotów w sytuacji napastnika
atakującego nożem (zaaranżowanie realnej sytuacji).
W trakcie zajęć w każdej grupie kilkakrotnie zwracano uwagę na zagrożenie agresją ze strony osób będących pod wpływem alkoholu czy też środków odurzających, jak również na problem eskalowania konfliktów rodzinnych związanych z używaniem substancji psychoaktywnych. Podkreślono ryzyko zetknięcia się z agresją (fizyczną, werbalną, emocjonalną) i przedstawiono właściwe sposoby zachowania się w takich sytuacjach.
Drugą częścią w/w zadania są zajęcia nt. asertywności realizowane przez psychologa szkolnego panią Małgorzatę Mozerys-Ćwikła. Zajęcia są aktualnie realizowane podczas godzin wychowawczych w klasach I-III Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. Artura Grottgera w Supraślu i potrwają do 13 kwietnia 2022r.
Asertywność traktowana jest jako umiejętność bardzo przydatna w kontaktach międzyludzkich, m.in. w sytuacjach odmowy, ochrony lub obrony swoich granic psychologicznych. Lekcje o asertywności są kontynuacją i rozwinięciem tematu obrony własnych granic fizycznych. Podczas godzinnego spotkania z psychologiem szkolnym młodzież otrzymuje lub utrwala posiadaną wiedzę nt. typów postaw (uległa, agresywna, asertywna), formułuje też definicję asertywności (asertywność jako umiejętność pełnego wyrażania się w sposób bezpośredni, uczciwy i stanowczy wobec drugiej osoby, przy jednoczesnym respektowaniu uczuć, postaw, opinii i praw rozmówcy). Ważnym aspektem zajęć jest zwrócenie uwagi na spójność komunikatu niewerbalnego (m.in. postawy ciała, tonu głosu) z przekazywanymi treściami, szczególnie w sytuacjach konfliktowych. Szczególna uwaga zwracana jest na modelowanie zachowania asertywnego przez prowadzącą – zarówno w formułowaniu próśb i oczekiwań względem grupy, jak i respektowania różnych poglądów nt. układania sobie relacji z innymi ludźmi, a także dzielenia się konstruktywnymi spostrzeżeniami dotyczącymi mocnych stron uczestników spotkania. Młodzież ponadto ma okazję przećwiczyć asertywne wypowiedzi w różnych sytuacjach (w tym w sytuacji częstowania alkoholem czy zwracania uwagi na przeszkadzający i szkodliwy dym papierosowy) oraz zweryfikować swoją umiejętność zachowania asertywnego wypełniając krótki test.
Wszystkie dotychczasowe zajęcia młodzież uznała za przydatne, a formę przeprowadzenia zajęć za ciekawą i efektywną.
Małgorzata Mozerys-Ćwikła
